Herkesin bildiği bir batıl inanç oyunu vardır. Lades kemiğinin her iki ucundan birer kişi tutar ve dilek tutarlar. Daha sonra kendilerine doğru çekerek kırmaya çalışır ve kırıldıktan sonra lades kemiğinden büyük parça kimde kaldıysa onun dileğinin kabul olacağına ve iyi şans getireceğine inanılır. Peki, bu batıl inancın arkasındaki hikâye nedir bileniniz var mı? Birkaç ses duyar gibiyim ben biliyorum diye, ama ben yine de kısaca bilmeyenlere anlatayım, biraz genel kültür olsun.


Her şeyden önce lades kemiği nedir, nerede bulunur onu anlatmakta fayda var. Lades bir tavuğun, hindinin veya herhangi bir kuş türünün göğsünün üst tarafında köprücük kemiklerinin birleşiminden oluşan kemiğe verilen ad. Hikâyesi ise milattan önce 700’lere dayanıyor. 6. yüzyıla kadar İtalya’da varlığını sürdürmüş Etrüsk medeniyeti, kuşların Tanrı ile haberleşme aracı olduğuna ve gelecekten haber getirdiklerine inanırmış. Bu yüzden ne zaman bir tavuk kesseler, lades kemiğinin güneşte kurumasını sağladıktan sonra, kuşların ilahi güçlerine sahip olacaklarını düşünerek muhafaza ederlermiş. Etrüskler daha sonra kurutarak muhafaza ettikleri lades kemiğini nazikçe okşayarak dilek tutarlarmış.


Efsaneye bu ya, daha sonraki zamanlarda bu batıl inanç Romalılar tarafından öğrenilmiş. Gelin görün ki Romalıların yaşadığı bölgede tavuk çok azmış, dolayısıyla lades kemiği de! Bu nedenle insanlar lades kemiğini iki parçaya bölüp herkesin şanslı ve dileğinin kabul olmasını ummuşlar. Bu batıl inanç, Romalılar Britanya’yı işgal ettiğinde ise Britanya adasının yerlileri tarafından da öğrenilmiş. Britanya adası ise yabani hindi bakımından zengin olduğundan, Britanyalılar hindilerin lades kemiğini şans için kullanmaya başlamışlar. Hindiler bol olmasına rağmen lades kemiğini ikiye bölme geleneği ise devam etmiş ve zamanla ufak değişikliklere uğrayarak günümüzdeki lades oyunu ortaya çıkmış.

Günümüzde birçok insan kendilerine şans getirmesi için dört yapraklı yonca veya tavşan ayağı taşıdıkları veya taktıkları gibi lades kemiğine benzer takılar takıyor ya da lades kemiklerini yanlarında taşıyorlar. Fakat hatırlatmakta fayda var, batıl inanca göre lades kemiği sadece iyi şansın habercisi. Eğer dileğinizin kabul olmasını istiyorsanız lades kemiğini kırmanız gerek. Kim bilir belki de “şeytanın bacağını kırmak” veya “kötü şansı kırmak” deyimlerinin kökeni bu batıl inançtan geliyor olabilir.


Ha bir de ülkemizde buradakinden tamamen farklı olarak lades tutuşmak diye bilinen iddialaşma var. Onun hikayesinin nereden geldiği bir sonraki yazımıza kalsın artık.