Her şeyin başı isim

Birine ya da bir şeye isim vermek, sadece bir tanımlama yapmakla kalmaz; aynı zamanda ona nasıl yaklaşacağımızı da belirler. Günümüzde pek çok psikolog ve araştırmacı, isimlerin sadece kelimeler değil, kişilik ve kader üzerinde etkili araçlar olduğunu öne sürüyor. Hadi bu konuyu birlikte kurcalayalım 👀

İsimler yalnızca bizi tarif etmez, bizi şekillendirir

Yapılan araştırmalar, insanların soyadlarıyla örtüşen meslekleri seçmeye daha yatkın olduklarını ortaya koyuyor. Mesela bir soyadı "Demirci" olan kişinin, demircilikle ilgili bir mesleğe yönelme olasılığı daha yüksek! İngiltere’de yapılan bir araştırma ise nörologların adlarının “Brain” (beyin), ürologların “Cox” ve ortopedistlerin “Limb” (uzuv) olduğunu gösteriyor 😄 Pek çok uzman bu durumu nominatif determinizm (isimsel kadercilik) olarak adlandırıyor.

Gizli benlik: İsimler ve fark edilmeyen çekim

Psikolojide bu durum, “bağlı benmerkezcilik” ile açıklanıyor. Yani insanlar, kendilerini çağrıştıran şeylere bilinçsizce çekiliyor. Belki de bu yüzden adımız gibi sesler ve kelimeler bize daha hoş geliyor. Hani bazen bir ismi duyarsın ve "Bu çok hoşmuş ya" dersin ya, o işte ondan 😉

Toplumu şekillendirme aracı olarak isimler

İsimlendirme sadece bireysel kimliği değil, toplumsal gerçekliği de etkiler. Tarih boyunca kolonileştirmede isimlendirme bir güç gösterisi olmuş. Kocaman kıtaların isimleri değişmiş; yerli halkların tanımlamaları değiştirilmiş. Bugün bile mahallenin en bilinen kedisine "Müdür" dememiz, onun mahallede farklı muamele görmesine sebep olabiliyor 😺

Bir ismi duyduğumuzda beynimiz farklı çalışıyor

İsimler beynimizde farklı yollarla işleniyor. Nörolojik olarak, bir ad ve bir nesne ismi aynı anda farklı bölgelerde saklanıyor. Yani mahallendeki Ahmet ile çekmecendeki tornavida, aynı şekilde kaydolmuyor 🤯

İsimler estetik olabilir mi?

Yapılan dilbilimsel deneylerde, en çok beğeni alan isimlerin fonetiği incelenmiş. Örneğin; Matthew ve Sophia, kulağa en hoş gelen isimler olarak seçilmiş. Bu tepkiler de "Bouba/Kiki etkisi" olarak bilinen bir fenomene dayanıyor. Yuvarlak sesler "daha güvenilir", keskin sesler ise "daha güçlü" olarak algılanıyor. Dil yalnızca iletişim değil, aynı zamanda bir estetik algısı da taşıyor 👂✨

Sonuç: Bir ismi seçmek kader seçimi olabilir

İsimlendirme eylemi, sadece kim olduğunu söylemek değil, onun ne olacağına dair bir çerçeve çizmektir. Bir ismi seçtiğinizde, onun özünü de biçimlendirmiş oluyorsunuz. Adeta kelimelerle geleceği şekillendiriyoruz. Çocuğa isim koyarken bir kez daha düşünün: Belki de adının enerjisi onun yolunu belirleyecek 🌟